W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 16.01.2015
CZUĆ SIĘ czas. ndk
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688
Formy: cz. ter. lp 1. os. czuję się; 3. os. czuje się; lm 2. os. czujecie się; ~ cz. prze. lp m 1. os. czułem się; 3. os. czuł się; ~ im. wsp. czując się
Znaczenia:
1. »uważać się za kogoś«: Gdy bym się czył [!] winnym mogł był bespiecznie uść. PasPam 149.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: czuć się (być) jakimś: Iezeli mie to tedy turbuie ale mię nie konfuduie poniewaz czuię się bydz nie winnym. PasPam 135v. Brat nato odpowiedział odpisać mu wiersze zawiersze a iezeli się czuiecie bydz niewinnemi będą kolwiek Woyska w kupie Upomniec że się tego. PasPam 183v. ▲ czuć się być kimś: Czuiąc się bydz Zolnierzęm in Servitio [w służbie] Rzpty y w kompucie woyska zostawaiącym Nie bardzo by mi nalezało wywodzić się IoMSCi Panu Pułkownikowi iako do tych rzeczy mniey nalezącemu z kąd y dokąd idę. PasPam 155. ▲ czuś się, że się jest kimś: Za niewinnosc moię uymie się [...] moia uboga Parantella bo mi nie trudno o krewność dawno się czuiąc zem iest Szlachcicem. PasPam 137.
Związki frazeologiczne: czuć się w czymś »poczuwać się do czegoś«: Pro Patria zem zawsze czynił quantum potui [ile mogłem] w tym się czuię Contra Patriam zas ani przed tym ani teraz, y dla tego mianować się bespiecznie mogę Synęm iey Nie Pasierbem. PasPam 138. Chcą wemnie wmowić koniecznie to czego onym potrzeba A ia się w tym nie czuię. PasPam 144. Gdy bym się iednak czuł w tym co mi zadaią uzał by to Swiat zebym Sąm na siebie ochotnie napisał iako nayokrutnieyszy Dekret smierci. PasPam 184v. ◆ czuć się nożycami »poczuwać się do winy, być sprawcą«: Kto się czuie norzycami ten się oto niech uraza. PasPam 140.
2. »uświadamiać sobie jakiś stan psychiczny lub fizyczny«: Czuię się że mi nic od Owego strzelania. PasPam 95. Ia się lepiey czuię co się zemną dzieie. PasPam 280v. Bylo mi iak wesnie ale od trząsnienia zaraz iuzęm się czuł zem na iawie. PasPam .
3. »przewidywać«: Podobno czuł sie ze mi tego niedowiedzie. PasPam 115.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: SPas